TÜİK Verilerine Göre Konut Ruhsat Sayıları Düşüyor
Türkiye, Cumhuriyet tarihinin en büyük barınma krizini yaşarken, verilere göre konut sektöründe endişe verici bir azalma yaşanıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de daire bazında alınan ruhsat sayısı 2021’de 725 bin 294 adetken, 2022’de 695 bin 804’e geriledi. Bu rakam, TÜİK’in Kasım 2023 verilerine göre geçen yılın ilk 9 ayında 520 bin 209 olarak kaydedildi. Daire bazında alınan ruhsat sayısı 2017’de ise 1 milyon 405 bin 447 adetle 2002’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı. Pandemi döneminin etkileriyle birlikte bu rakamın daha da düşmesi, konut üretimindeki sıkıntıların boyutlarını gösteriyor.
Talep Artarken Üretim Azalıyor
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, geçtiğimiz yıl ülke genelindeki konut satışının 1.2 milyon adet olduğunu ve bu rakamın neredeyse dörtte üçünün ikinci el konutlar tarafından oluşturulduğunu belirtti. Özcan, “İnsanlar ekonominin geldiği nokta sebebiyle yeni konut alamadı. Sektörde ise büyük ölçekli firmalar bile birkaç yıl öncesinden frene bastı, bazıları ise sektörden çekildi. Daire bazında alınan yapı ruhsatlarının sayısının 1.4 milyonlara ulaşırken, 2023’te bu rakamın 600 binlerde kalması bekleniyor. Üretim eksikliği, konut fiyatları ve kiralara yansıyor” dedi.
Konut Açığı Büyüyor
GAPAS Başkanı İsmail Özcan, Türkiye’de konut üretiminin talep bazında beklenen seviyede olmadığını belirtti. Özcan, “Bu durum, önümüzdeki iki, üç yıl içinde barınma krizinin daha da büyüyeceğine işaret ediyor. Ekonominin geldiği nokta ve firmaların yeni projelere yönelik tutumu, dengeleri alt üst etti” dedi. Özcan ayrıca, geçmiş yıllarda ülke genelindeki konut satışlarının genellikle yüzde 55’inin ikinci el, yüzde 45’inin ise yeni konutlardan oluştuğunu ancak artık bu oranın değişmeye başladığını söyledi. Üretimin azalması nedeniyle konut talebinin bir kısmının ikinci el konutlara kaydığını belirten Özcan, “Konut ihtiyacı göz önüne alındığında önümüzdeki üç yıl içinde 500-550 bin konuta ihtiyaç duyulacak. Bu açık, ülke genelinde barınma sorununu tetikleyecek” şeklinde konuştu.
Çelik Yapı Sistemleri Teşvik Edilmeli
Türkiye’de konut üretiminin hızlandırılması gerektiğini belirten İsmail Özcan, “Ne yazık ki ülke genelinde birçok çürük yapı bulunuyor. Bu yapıların yenilenmesi şart. Bu süreçte insanlar yeni yerlere taşınacak ve taşındıkları yerlerde birkaç yıl kalmak zorunda kalacak. Bu nedenle hızlı üretim gerekiyor. Betonarme sistemlerin inşası uzun sürüyor. Sektör artık çelik yapı sistemleri gibi alternatif üretimlere geçmek zorunda. Bu kapsamda, apartmanlar dahil olmak üzere çelik yapı sistemlerinin kullanımını cesaretlendirecek adımlar atılmalı” dedi.