Yapay Zekanın Enerji Tüketimi Sorunu
Birçok alanda kullanılmaya başlanan yapay zeka, çevre konularında da kullanılmaya başlarken enerji tüketimi sorunu gündeme geliyor. ABD Çevre Koruma Ajansı’nın verilerine göre, yapay zeka entegrasyonu ile arama motorlarına her bir aramada harcanan enerji miktarı 5 kat artmış durumda. Massachusetts Amherst Üniversitesi’nin araştırmasına göre ise yeni bir dil modelini çalıştırmak için kullanılan yapay zeka modeli 320 ton karbondioksit salımına neden oluyor ki bu, 5 otomobilin kullanım ömrü boyunca saldığı karbondioksit miktarına eşdeğer.
Özellikle GPT-3 gibi yapay zeka teknolojilerinin eğitiminde kullanılan elektrik miktarının ve karbondioksit salımının oldukça yüksek olduğu belirtiliyor. Bu durum yapay zekanın çevreyle ilişkisini sorgulatan bir konu haline geliyor.
Yapay Zeka ve Çevre Teknolojilerine Katkıları
İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Berk Üstündağ, yapay zekanın çevre teknolojilerine önemli katkılar sağlayabileceğini belirtiyor. Yapay zekanın karbon ayak izinin düşürülmesi ve su kaynaklarının verimli kullanımı gibi konularda fayda sağlayabileceği ifade ediliyor.
Üstündağ, yapay zekanın arıtma teknolojileri ve hava kalitesi gibi konularında noktasal ölçümlere olanak sağladığını ve dijitalleşmenin yeni nesil yapay zekaya evrileceğini söylüyor. Türkiye’nin yapay zekayı kullanarak ulusal ve uluslararası toplam karbon salımını önemli ölçüde azaltabileceği de vurgulanıyor.
Üstündağ ayrıca yapay zekanın kuantum seviyesindeki olayları inceleme ve tahmin yeteneğinin, daha düşük karbon ayak izine sahip alternatif enerji sistemlerinin geliştirilmesini hızlandıracağını sözlerine ekliyor. Yapay zekayı kullanan teknolojilerin, özellikle nükleer atık ve radyoaktif kirlilik olmayan yeni nükleer enerji yöntemlerinin yaygınlaşmasında öncü olacağını belirtiyor.
Yapay Zeka ve Tarım ile Sanayide Verimlilik
Üstündağ, tarım ve sanayi sektörlerinde yapay zekanın önemine de değiniyor. Yapay zekanın kullanımıyla su, gübre ve kimyasal kullanımında verimlilik sağlanabileceğini ve böylelikle tasarruf edilebileceğini belirtiyor. Havza bazında yapılan tarım çalışmalarıyla ekonomik üretimin artırılabileceği ve su kaynaklarının daha etkin kullanılabileceğini ifade ediyor.
Üstündağ, yapay zekanın tarımda kullanımının suyun etkin kullanılmasını sağladığı gibi çevre dostu bir sistem oluşturarak gelecek nesillere daha uyumlu bir dünya bırakma imkanı sunduğunu belirtiyor.
Yapay Zekanın Su ve Enerji Tüketimi
İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Börte Köse Mutlu, yapay zekanın enerji ve su tüketimine dikkat çekiyor.
Yapay zeka altyapısının sadece elektrik değil aynı zamanda su tüketimine de neden olduğunu belirten Mutlu, yapay zeka teknolojilerinden ChatGPT’nin yılda 8,4 ton karbondioksit salımına neden olduğunu ifade ediyor. Ayrıca, ChatGPT’nin eğitim sürecinde üreticilerin yılda 700 bin litre su tükettiği biliniyor.
Yapay zekanın su ayak izi hakkında yapılan bir çalışmada, 20 soruluk bir ChatGPT çalışmasının minimum yarım litre su sarfiyatına neden olduğu belirtiliyor. Ayrıca, yapay zeka modellerinin eğitimi ve geliştirilmesi sürecinde kullanılan soğutma sistemlerinin enerji tüketiminin yüzde 40’ını oluşturduğu ifade ediliyor.
Yapay Zekanın Faydaları ve Alternatif Enerji Kaynakları
Mutlu, yapay zekanın enerji tüketiminin çevre kirliliğine neden olmaması için alternatif enerji kaynaklarından faydalanılması gerektiğini vurguluyor. Yeşil, temiz ve yenilenebilir enerji kullanıldığında yapay zekanın karbon ayak izi ve su ayak izinin azaldığını belirtiyor.
Yapay zekanın at